Kwas alfa-liponowy (ALA): działanie, dawkowanie, skutki uboczne

2018-06-25 11:44

Kwas alfa-liponowy (ALA) to suplement mający działanie podobne do witamin, jednak w przeciwieństwie do nich nasz organizm jest w stanie sam go wytworzyć. Kwas alfa-liponowy ma wszechstronne zastosowanie: leczy cukrzycę, miażdżycę, choroby wątroby, spowalnia procesy starzenia. Używany jest też przez sportowców, ponieważ ułatwia odchudzanie, wspomaga pracę serca i poprawia zdolności wysiłkowe. Sprawdź, jak dawkować kwas alfa-liponowy i jakie skutki uboczne może mieć jego suplementacja.

Kwas alfa-liponowy (ALA): działanie, dawkowanie, skutki uboczne
Autor: thinkstockphotos.com Kwas alfa-liponowy wspomaga leczenie cukrzycy, miażdżycy, nowotworów, a także zwiększa zdolności wysiłkowe.

Spis treści

  1. Kwas alfa-liponowy (ALA): działanie i zastosowanie
  2. Kwas alfa-liponowy (ALA): dawkowanie
  3. Kwas alfa-liponowy (ALA): skutki uboczne
  4. Kwas alfa-liponowy (ALA) a odchudzanie
  5. Jakie preparaty z kwasem alfa-liponowym wybierać?
  6. Cena preparatu z kwasem alfa-liponowym
  7. Kwas alfa-liponowy (ALA) w sporcie
  8. Efekty stosowania kwasu alfa-liponowego u sportowców
  9. Kwas alfa-liponowy (ALA): występowanie

Kwas alfa-liponowy (ALA) to suplement o wszechstronnym działaniu i nielicznych skutkach ubocznych. Kwas ALA pełni w naszym organizmie dwie ważne funkcje - przede wszystkim jest doskonałym przeciwutleniaczem (antyoksydantem), czyli substancją neutralizującą wodne rodniki w całym organizmie, zarówno w środowisku wodnym, jak i tłuszczowym, a także wewnątrz i na zewnątrz komórek.

Drugą ważną rolą pełnioną przez kwas alfa-liponowy jest udział w metabolizmie - przekształcaniu pokarmów w energię. Ilość kwasu alfa-liponowego wytwarzanego przez nasz organizm i spożywanego wraz z jedzeniem jest wystarczająca do zachodzenia procesów metabolicznych, jednak aby uwolnić działanie kwasu alfa-liponowego jako przeciwutleniacza, potrzebna jest jego suplementacja.

Początkowo sądzono, że kwas alfa-liponowy jest witaminą i musi być dostarczany do organizmu człowieka razem z pożywieniem. Badania wykazały jednak, że zwierzęta i rośliny, a także - w mniejszych ilościach - człowiek, mają zdolność wytwarzania tej substancji.

ALA ma także wpływ na wiele innych procesów zachodzących w organizmie, np. regenerację wątroby czy produkcję glikogenu w mięśniach, przez co znalazł zastosowanie w sporcie.

Kwas alfa-liponowy (ALA): działanie i zastosowanie

Kwas alfa-liponowy znajduje szerokie zastosowanie w medycynie i sporcie. Oto jego najważniejsze właściwości zdrowotne.

  • Kwas alfa-liponowy przyspiesza metabolizm

Kwas alfa-liponowy wpływa przede wszystkim na metabolizm. Powoduje zwiększenie wydatku energetycznego przy jednoczesnym obniżeniu apetytu. Co więcej, obniża stężenie glukozy we krwi oraz zmniejsza nasilenie procesu glikacji (starzenia się) białek, zapobiegając powikłaniom w cukrzycy.

  • Kwas alfa-liponowy leczy cukrzycę

Szczególnie pozytywne działanie obserwuje się w leczeniu za pomocą suplementacji kwasu alfa-liponowego neuropatii cukrzycowej. Chorym na te przypadłość towarzyszy ból, uczucie odrętwienia, a kwas alfa-liponowy, dzięki swojemu działaniu przeciwutleniającemu, ogranicza braki w dostawie krwi do nerwów i uszkodzenia błon nerwowych, pozwalając zredukować dokuczliwe objawy. Substancja zwiększa również wrażliwości tkanek na insulinę, przez co bezpośrednio eliminuje przyczynę choroby.

  • Kwas alfa-liponowy hamuje procesy starzenia się

Kwas alfa-liponowy jest skoncentrowany w mięśniach i organach, gdzie przekształca węglowodany w energię, jeśli natomiast uda się go suplementować w takiej ilości, by otrzymać jego nadwyżkę, przejawia też właściwości antyoksydacyjne - działa w całym organizmie i wzmacnia efekty przyjmowania innych przeciwutleniaczy: witaminy C i witaminy E. Działanie przeciwutleniające kwasu alfa-liponowego spowalnia również proces starzenia się organizmu.

  • Kwas alfa-liponowy regeneruje wątrobę

Wątroba jest narządem o zdolności do regeneracji, jednak stałe działanie na nią substancji toksycznych może spowodować trwałe szkody nie tylko w wątrobie, ale wszystkich związanych z nią procesach przebiegających w organizmie. Kwas alfa-liponowy chroni wątrobę, zwiększając poziom L-cysteiny. L-cysteina nie tylko buduje keratynę i glutation - przeciwutleniacz niezbędny dla zdrowia organizmu - ale także poprawia naszą odporność i wykazuje właściwości odtruwające wątrobę.

  • Kwas alfa-liponowy chroni przed miażdżycą

Wykazano działanie kwasu alfa-liponowego jako ochrony dla jednokomórkowego nabłonka, który wyścieła naczynia krwionośne. Substancja obniża ciśnienie krwi i rozluźnia naczynia krwionośne, dzięki czemu świetnie sprawdza się jako pomoc w leczeniu miażdżycy. Stosowana jest też profilaktycznie jako zabezpieczenie przed chorobami układu krwionośnego.

  • Inne zastosowania kwasu alfa-liponowego

Kwas alfa-liponowy stosuje się w przypadku leczenia zatruć grzybami i metalami ciężkimi ze względu na jego zdolność chelatyzacji, czyli usuwania z organizmu toksyn. Ten związek chemiczny wykorzystywany jest też w zaburzeniach krążenia obwodowego kończyn, chorobach zwyrodnieniowych stawów i przewlekłych stanach zapalnych. Kwas alfa-liponowy znalazł nawet zastosowanie w leczeniu depresji i choroby Alzheimera. Nierzadko wybierają go również sportowcy.

Czytaj też: Kwas D-asparginowy (DAA) - działanie, dawkowanie, skutki uboczne

To ci się przyda

Kwas alfa-liponowy (ALA): dawkowanie

Dawkowanie kwasu alfa-liponowego jest zależne od celu, w jakim go przyjmujemy. W przypadku cukrzycy konkretne dawki określa lekarz, najczęściej wynoszą one 300 mg dziennie, tak samo w przypadku przyjmowania kwasu alfa-liponowego profilaktycznie.

Sportowy przyjmują go w większych ilościach - od 600 mg do nawet 1200 mg dziennie, w kilku porcjach.

Kwas alfa-liponowy warto przyjmować razem z kreatyną, ponieważ ułatwia jej wchłanianie i nasila procesy anaboliczne.

Sprawdź inne suplementy:

Kwas alfa-liponowy (ALA): skutki uboczne

Kwas alfa-liponowy jest bezpiecznym środkiem, jednak przyjmowany w zbyt dużych ilościach może spowodować skutki uboczne, przede wszystkim gastrojelitowe: biegunkę, bóle brzucha oraz alergie skórne.

Za względu na niewystarczającą jeszcze ilość badań dotyczących wpływu kwasu alfa-liponowego na kobiety w ciąży i matki karmiące piersią, odradza im się przyjmowanie tego suplementu.

Kwas alfa-liponowy (ALA) a odchudzanie

Kwas alfa-liponowy służy też jako wsparcie kuracji odchudzającej. Wszystko dzięki temu, że potęguje metabolizm lipidów i węglowodanów oraz normalizuje poziom cukru we krwi, przemieniając glukozę w neutralny dla organizmu glikogen gromadzący się w wątrobie.

Co więcej, dzięki kwasowi alfa-liponowemu szybkość metabolizmu tłuszczów i glukozy się zwiększa, co wpływa na redukcję tkanki tłuszczowej. Przyjmowanie tego związku pomaga również zmniejszyć uczucie apetytu.

Warto wiedzieć

Jakie preparaty z kwasem alfa-liponowym wybierać?

Przy wyborze preparatu zawierającego kwas alfa-liponowy zwróć szczególną uwagę, czy na opakowaniu znajduje się oznaczenie "R". Kwas liponowy występuje bowiem w formach "R" i "S", jednak ta pierwsza ma znacznie większą aktywność, zawiera czysty R-liponowy kwas i ma dwa razy korzystniejsze działanie niż preparaty stworzone w połowie z kwasu "R" i "S"-liponowego.

Cena preparatu z kwasem alfa-liponowym

Ceny preparatów z ALA wahają się od ok. 40 do nawet 300 zł. Ale zanim zdecydujemy się na droższy produkt, przeanalizujmy skład. Dzienna zalecana profilaktyczna dawka kwasu alfa-liponowego to 300 mg dziennie. Większość suplementów, nawet tych z wyższej półki cenowej (powyżej 100 zł), zawiera ok. 100 mg ALA w kapsułce. To oznacza, że trzeba brać je częściej, a więc szybciej się kończą.

Optymalnie jest wybrać taki preparat, który zawiera 250-300 mg ALA w kapsułce.

Kwas alfa-liponowy (ALA) w sporcie

Kwas alfa-liponowy chętnie jest stosowany przez kulturystów i osoby uprawiające fitness. Dlaczego? Związek ten zwiększa ilość glikogenu w mięśniach i wątrobie. Glikogen jest wielocukrem, naszą zapasową energią, którą spalamy podczas treningów. Wykorzystuje kalorie właśnie do budowania energii, a nie - tworzenia tkanki tłuszczowej. To on usprawnia pracę mózgu, czerwonych krwinek i komórek nerek. Jeśli nie zmagazynujemy go w odpowiedniej ilości w organizmie, podczas intensywnej aktywności fizycznej szybciej odczujemy zmęczenie. Kwas alfa-liponowy zwiększa więc odporność na wysiłek fizyczny.

W kulturystyce, jak i w ćwiczeniach osób chcących poprawić swoją muskulaturę nie sportowo, a rekreacyjnie, bardzo ważną rolę pełnią węglowodany, spożywane przez nie w większych ilościach po to, by pomogły uzyskać odpowiednie sportowe efekty. Przyjmowanie dużych ilości białek prowadzi do aktywizacji insuliny, jednak z czasem sportowiec stopniowo uodparnia się na jej działanie. Kwas alfa-liponowy ponownie uwrażliwia organizm na insulinę.

Co więcej, kulturyści doceniają insulinopodobne działanie kwasu ALA, który ułatwia wnikanie kreatyny i aminokwasów do komórek mięśniowych. Dzięki temu proces budowy masy mięśniowej przebiega szybciej. Kwas alfa-liponowy pomaga również w przyswajaniu składników odżywczych. Kulturyści wykorzystują kwas alfa-liponowy jako osłonę w trakcie tzw. cykli z SAA, czyli z zastosowaniem sterydów anabolicznych.

ALA wzmacnia ponadto układ krążenia i pracę serca sportowca, poprawiając jego kondycję psycho-fizyczną.

To ci się przyda

Efekty stosowania kwasu alfa-liponowego u sportowców

  • uwrażliwia mięśnie na insulinę;
  • wspomaga redukcję tkanki tłuszczowej;
  • usprawnia przemiany energetyczne zachodzące w organizmie;
  • nasila działanie kreatyny;
  • wspomaga pracę serca;
  • chroni przed działaniem wolnych rodników.

Kwas alfa-liponowy (ALA): występowanie

Kwas alfa-liponowy można nie tylko suplementować za pomocą specjalnych środków, ale i przyjmować z żywnością. Jego najcenniejsze źródło stanowią niektóre warzywa, takie jak szpinak czy brokuły, a także mięso wołowe.

Rodzaj pożywienia Masa [mg/g] Zawartość kwasu alfa-liponowego [ng/g]
szpinak 3.15 92.51
nerki wołowe 2.64 50.57
serce wołowe 1.51 41.42
brokuły 0.94 41.01
ziemniaki 0.56 48.61
zielony groszek 0.39 17.13
brukselka 0.39 18.39
śledziona wołowa 0.36 5.69
móżdżek wołowy 0.27 4.85
otręby ryżowe 0.16 4.44

Żródło: I. Wolinsky, J.Driskell, Nutritional Ergogenic Aids, Boca Raton 2004